RSS Feed (xml)
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္း တေလွ်ာက္တြင္ ရွင္ေစာပု ဟူ၍ မြန္ဘုရင္မတစ္ပါး ထူးျခားစြာ ေပၚထြန္းခ့ဲေပသည္။
မြန္ေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ၿ၈ီႀတိဘုဝနာဒိတ် ျပ၀ရ ဓမၼေဇၾတ ေလာက်နာထျပဝရ မဟာဓမၼ ရာဇာဓိရာဇာေဒဝီ ဘဲြ႔ခံ ၀ိဟာရေဒ၀ီ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ဗညာထာ၀္ ဟူ၍လည္းေကာင္း ပါရိွသည္။ မြန္ရာဇ၀င္တြင္ ၀ိဟာရေဒ၀ီ၊ ၀ိသုဒၶရာဇာ၊ ဣတၳိရာဇာ (မင္းအုိ) ႏွင့္ ေသ၀္စါ၀္ေပါအ္ (ရွင္ေစာပု) ဟူ၍ နာမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေဖာ္ျပပါရိွေလသည္။
ရွင္ေစာပုသည္ မြန္ရာဇ၀င္တြင္ အလြန္ထင္ရွားသည့္ ရာဇာဓိရာဇ္ဘုရင္ ႏွင့္ မိဘုရား သုဒၶမာယာ တုိ႔မွာ ဖြားျမင္ေသာ သမီးေတာ္ ျဖစ္သည္။ ရွင္ေစာပု၏ ေမြးေန႔ သကၠရာဇ္သည္ ၇၅၅ ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလဆန္း ၁၂ ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႕ ျဖစ္ေလသည္။ ေန႔နံအရ ၀ိဟာရေဒ၀ီ ဟု စတင္ေခၚတြင္ခ့ဲဟန္ တူေလသည္။ ယင္းႏွင့္အတူ တမိတြင္ ဖြားျမင္သူကား ေမာင္ေတာ္ ဗညားရံ (ဗညားရာံ) ျဖစ္ေလသည္။
သကၠရာဇ္ ၇၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ခမည္းေတာ္ ရာဇာဓိရာဇ္ ရိွစဥ္ကပင္ အသက္ ၂၀ အရြယ္ရိွၿပီျဖစ္ေသာ ရွင္ေစာပုအား တူေတာ္ သမိန္စည္သူႏွင့္ စုံဖက္ေစခ့ဲသည္။ ရွင္ေစာပုတြင္ သမီးႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ သားတေယာက္ ထြန္းကားခ့ဲေလသည္။ သမီးႏွစ္ေယာက္ကုိ မိပေကာေထာ္ (မိပၠထ၀္) ႏွင့္ မိကာသင္(မိပၠၾသန္)၊ သားကုိ ဗညားဗရူး (ဗညားဗေရာ၀္) ဟူ၍ အမည္ေပးေလ၏။
သကၠရာဇ္ ၇၈၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဗညားဗ႐ူးကုိ ဖြားျမင္ၿပီးေနာက္ ေျမာက္သားေတာ္ သမိန္စည္သူ ကံကုန္ေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္တြင္ ရွင္ေစာပုသည္ ေမာင္ေတာ္ ဗညားက်န္းႏွင့္အတူ ဒဂုန္တြင္ စံေနရသည္။ သကၠရာဇ္ ၇၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ခမည္းေတာ္ ရာဇာဓိရာဇ္ နတ္ရြာစံ၍ သားေတာ္ၾကီး ဗညားဓမၼရာဇာ နန္းတက္ေလသည္။ ထိုမင္း၏ လက္ထက္တြင္ ရွင္ေစာပု အင္းဝသုိ႔ ပါေတာ္မူ၍ သီဟသူ မွအစ မိုးညွင္းမင္းတရားအထိ အင္းဝ မင္းေလးဆက္တုိ႔၏ မိဖုရားအျဖစ္ အင္းဝတြင္ ခုနစ္ႏွစ္ ၾကာမွ် စံေနခဲ့ရေလသည္။
အင္းဝသို႔ ရွင္ေစာပု ပါေတာ္မူပံုကို မြန္ရာဇဝင္မ်ားတြင္ တမ်ဳိးျဖစ္ျပီးလွ်င္ ျမန္မာရာဇဝင္မ်ား၌ တဖံု ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္ဖံု ေဖာ္ျပထားေလသည္။ ျမန္မာရာဇဝင္မ်ား ျဖစ္ေသာ ဦးကုလား၊ မွန္နန္းႏွင့္ သုေသာဓိတမဟာရာဇဝင္မ်ားအရ သိရသည္မွာ ဟံသာဝတီတြင္ ဗညားရံ (ဗညားရာံ) ႏွင့္ ညီေတာ္အေထြး ဒဂုန္စား ဗညားက်န္းတို႔ ပုန္ကန္ၾကေလ၏။ ဟံသာဝတီတြင္ အခ်င္းခ်င္း မညီမညြတ္ ျဖစ္ေနေၾကာင္းကုိ အင္း၀ဘုရင္ ဆင္ျဖဴရွင္ သီဟသူ ၾကားရလွ်င္ အခြင့္ေကာင္း အခါေကာင္းကုိ ယူျပီးေသာ္ ဟံသာဝတီသုိ႔ စုန္ဆင္း၍ တုိက္ခိုက္ေလ၏။ အင္းဝတို႔က တုိက္လာလွ်င္ ညီေနာင္တုိ႔ ျပန္၍ ညီညြတ္ၾကသည္။ ဗညားဓမၼရာဇာသည္ ဗညားရံကုိ ဒဂုန္စားအျဖစ္ ေျပာင္းေပး၍ ဗညားက်န္းကုိ မုတၱမစားအျဖစ္ ေစလႊတ္သည္။ အင္းဝတပ္တို႔သည္ ပုသိမ္ႏွင့္ ဒလ(ယခု တြံေတး) တုိ႔ကို ေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္ ဒဂုန္ကို ဆက္လက္ တိုက္ခိုက္ေသာ္လည္း ခ်က္ခ်င္း မဝင္ႏုိင္သျဖင့္ ၾကည္းေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္းျဖင့္ ဝုိင္းရံထား၏။ ယင္းသုိ႔ ဝိုင္းရံထားရာ၌ တလခန္႔ ၾကာလတ္ေသာ္ ဒဂုန္စား ဗညားရံ မခံႏိုင္ေတာ့သျဖင့္ စစ္ေျပျငိမ္းရန္ ကမ္းလွမ္းျပီးလွ်င္ ႏွမေတာ္ ရွင္ေစာပုကို ဆက္သလိုက္ေလသည္။ ဗညားရံသည္ ျပာသာဒ္သံုးေဆာင္ ေဆာက္ျပီးလွ်င္ ႏွမေတာ္ကို သီရိၾတိဘုဝနာဒိတ် ျပဝရအတုလ အဂၢမဟာ ဓမၼရာဇာဓိရာဇ မဟာေဒဝီ ဟူေသာ အမည္၊ မိဖုရားၾကီးတို႔၏ အေဆာင္အေယာင္ႏွင့္ တကြ ကုိယ္လုပ္အမ်ဳိးသမီး သံုးက်ိပ္ အထိန္းအခ်ီ ခန္႔ရန္း၍ ေရႊေဝါႏွင့္ မြန္ ျမန္မာအမတ္ ဝုိင္းရံျပီးလွ်င္ သီဟသူမင္း ထံသုိ႔ ပုိ႔ေလသည္။ သီဟသူလည္း မိမိေဖာင္ေတာ္ထက္မွ လက္လွမ္းဆီးၾကိဳကာ အင္းဝသုိ႔ ေဆာင္သြားသည္။ ရွင္ေစာပုသည္ အျပင္အလ်ာ အေရာင္အဆင္း ေကာင္းျမတ္လွေသာေၾကာင့္ သီဟသူမင္း အလြန္ ေလးျမတ္ေတာ္မူေလသည္။
သုိ႔ရာတြင္ မြန္ရာဇာဝင္၊ ေပမူ၊ ပတ္လတ္ပံုႏွိပ္မူႏွင့္ ပီဒဗ်ဴ ရွမစ္တို႔ ျပန္ဆုိသည့္ ဟံသာဝတီမင္းဆက္ ရာဇဝင္မူမ်ားအရ သိရျပန္သည္မွာ ရွင္ေစာပုသည္ ဆံေတာ္ရွင္ ဒဂုန္ဘုရားသုိ႔ မၾကာခဏ ႂကြေရာက္ဖူးေျမွာ္ေလ့ရွိသည္။ ထိုသုိ႔ အေစာင့္ အေရွာက္ နည္းပါးစြာျဖင့္ ရွင္ေစာပုသည္ ဟံသာဝတီႏွင့္ ဒဂုန္သုိ႔ ဘုရားဖူးရန္ သြားလာေနေၾကာင္းကုိ အင္းဝဘုရင္ ၾကားသိရလွ်င္ မိမိအား ပမာမခန္႔၍သာ ထုိသုိ႔ အေစာင့္အေရွာက္ နည္းပါးစြာျဖင့္ သြားလာေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ယူဆျပီး ရွင္ေစာပုအား ဖမ္းယူရန္ မင္းနႏၵသူအား စစ္တပ္အင္အား လံုေလာက္စြာျဖင့္ ဒဂုန္အနီး ေတာစခန္းတေနရာသို႔ ေစလႊတ္လုိက္ေလသည္။ ရွင္ေစာပုလည္း ဟံသာဝတီမွ ဒဂုန္သို႔ ဆံေတာ္ရွင္ဘုရား မူးေျမာ္ရန္ ဥပုသ္ေန႔တေန႔တြင္ ယခင္နည္းအတိုင္း ဆင္စီး၍ အေစာင့္အေရွာက္ နည္းပါးစြာျဖင့္ ထြက္ခြာလာရာ ဒဂုန္အနီး ေတာစခန္းသုိ႔ ဆုိက္ေရာက္ လာေသာအခါ အဆင္သင့္ ေစာင့္ေနသည့္ မင္းနႏၵသူသည္ စစ္တပ္ျဖင့္ ဝုိင္းရံျပီးလွ်င္ ရွင္ေစာပုအား ဆင္ထက္မွ မဆင္းေစဘဲ အသာအၾကည္ အင္းဝသုိ႔ ေခၚေဆာင္သြားသည္ဟု ျဖစ္ေလသည္။
မည္သို႔ဆိုေစ ရွင္ေစာပုသည္ အင္းဝသုိ႔ ပါေတာ္မူခဲ့ရျပီးလွ်င္ အင္းဝဘုရင္၏ မိဖုရားၾကီးအျဖစ္ ေနခဲ့ရသည္ကိုကား မြန္၊ ျမန္မာ ရာဇဝင္မ်ားအားလံုးက ေဖာ္ျပၾကေပသည္။ ရွင္ေစာပုသည္ အင္းဝတြင္ မိဖုရားၾကီးတပါးအျဖစ္ စံေနရလင့္ကစား မေပ်ာ္ပိုက္ေပ။ အင္းဝတြင္ သီဟသူႏွင့္ သံုးႏွစ္၊ မင္းလွငယ္ႏွင့္ သံုးလ၊ ကေလးေတာင္ညိဳမင္းနွင့္ ခုႏွစ္လ၊ မုိုးညွင္းမင္းတရားႏွင့္ သံုးႏွစ္ စုစုေပါင္း ခုနစ္ႏွစ္ ၾကာခဲ့ေလသည္။ ထိုမွ်ေသာ ကာလပတ္လံုး မိဖုရားၾကီး၏ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာကို တပ္မက္ေမာျခင္း မရွိဘဲ မိမိ၏ေနရင္း ဟံသာဝတီသုိ႔သာ ျပန္လုိလွ၍ ဒဂုန္ဆံေတာ္ရွင္၏ ေျခေတာ္ရင္းတြင္ ဥပုသ္သီတင္း ေဆာက္တည္ကာ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ အလုပ္တို႔ကုိသာ ေဆာင္ရြက္ေနလိုစိတ္ ျပင္းျပေနခဲ့ေလသည္။ ဟံသာဝတီတြင္ ရွင္ေစာပု ရွိစဥ္က သားအမွတ္စားခဲ့၍ ရဟန္းျပဳေပးခဲ့ေသာ ပိဋကဓရ မည္ေသာ ရဟန္းတစ္ပါးသည္ မယ္ေတာ္ၾကီးအလား ေက်းဇူးၾကီးလွေသာ ရွင္ေစာပု ဟံသာဝတီသုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေရးကို ေတြးေတာ အားထုတ္ခဲ့ေလသည္။ ပိဋကဓရသည္ ရွင္သာမေဏဘဝကပင္ ပုဂံသုိ႔ သြားေရာက္ျပီးလွ်င္ ပိဋကတ္သံုးပံုကုိ ငါးႏွစ္မွ် သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ခဲ့၍ ဟံသာဝတီသုိ႔ ျပန္ေရာက္ေသာအခါ မြန္၊ ဗမာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ တရားဓမၼ ေဟာၾကားရာတြင္ အလြန္ ေက်ာ္ၾကားေလသည္။ ပိဋကဓရသည္ ရွင္ေစာပုအား ကူညီႏိုင္ရန္ ဓမၼဉာဏဘဲြဲဲ႔ အမည္ရွိ အျခားမြန္ရဟန္းတစ္ပါးႏွင့္ တိုင္ပင္ႏွီးေႏွာျပီးလွ်င္ အင္းဝသုိ႕ ႂကြလာခဲ့ၾကေလသည္။ အင္းဝသို႔ ေရာက္လွ်င္ ထိုရဟန္းတို႔ တရားေဟာ အလြန္ေကာင္းသည္ဟု ေက်ာ္ၾကားေလသည္။
ထုိအခ်ိန္ကာလသည္ မုိးညွင္းမင္းတရားလက္ထက္ သကၠရာဇ္ ၇၉၁ ခုႏွစ္ျဖစ္ေပသည္။
ပိဋကဓရတို႔ ေရာက္လတ္လွ်င္ ရွင္ေစာပုသည္ ထိုရဟန္းတို႔ႏွင့္ လွ်ိဳ႔ဝွက္စြာ အဆက္အသြယ္ျပဳလ်က္ ဟံသာဝတီသုိ႔ ထြက္ေျပးရန္ စီစဥ္သည္။ ထို႔ေနာက္ မိဖုရားၾကီးသည္ ၾကိဳတင္ စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း ခ်ိပ္ရည္ျဖင့္ ေဖာ္စပ္ထားေသာ ေဆးကို ေသာက္ေလလွ်င္ ဝမ္းက အနီအဝါ ေသြးဝမ္းမ်ား က်လတ္သည္။ အထိန္းေတာ္မ်ားလည္း စိုးရိမ္စြာျဖင့္ မင္းၾကီးအား သံေတာ္ဦးတင္၏။ ေရာဂါကူးစက္မည္ စိုး၍ ရွင္ေစာပုအခန္းသုိ႔ နန္းတြင္းသူမ်ား မဝင္လိုၾကဘဲ ေရွာင္ရွားေနၾကသည္။ ရွင္ေစာပုလည္း မိမိေဝဒနာ ၾကီးစြာ ခံစားေနရသျဖင့္ ကံမကုန္မီ ပိဋကဓရႏွင့္ ဓမၼဉာဏတို႔၏ တရားေတာ္တို႔ကုိ နာၾကားလိုသည္ဟု ေလွ်ာက္သည္။ မင္းၾကီးလည္း ယံုၾကည္၍ ရဟန္းႏွစ္ပါးအား အခ်ိန္မေရြးပင္ ထြက္ခြင့္ေပးသည္။ အခ်ိန္းအခ်က္ ျပဳထားသည့္ေန႔တြင္ ပိဋကဓရ ႏွင့္ ဓမၼဉာဏတုိ႔ ရဟန္းႏွစ္ပါးလည္း သိကၡာခ်၍ သာမေဏအျဖစ္ျဖင့္ ေနၾကသည္။ ထိုညဥ္႔သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္တြင္ အဝတ္အစား ေသတၱာၾကီးတလုံးအတြင္းသို႔ ရွင္ေစာပုအား ဝင္ေစ၍ အဝတ္အထည္မ်ားျဖင့္ ဖံုးကြယ္ကာ ရဟန္းႏွစ္ပါးတို႔က ေသတၱာကို တဖက္စီဆြဲလ်က္ အခန္းအတြင္းမွ ထြက္သည္။ နန္းေတာ္တံခါးေစာင့္မ်ား ေမးလွ်ုင္ ရွင္ေစာပု လွဴလိုက္ေသာ ပစၥည္းမ်ားဟု ဆိုသျဖင့္ မည္သုိ႔မွ် ရွာေဖြျခင္း မျပဳဘဲ လႊတ္လိုက္၏။ ထုိ႔ေနာက္ ျမိဳ႔အေနာက္ လံုးေတာ္ေပါက္မွ ထြက္ကာ ၾကိဳတင္စီစဥ္ထား သည့္အတိုင္း ရဟန္းႏွစ္ပါးႏွင့္ တကာႏွစ္ေယာက္တို႔သည္ ရွင္ေစာပုအား ေလွေပၚတင္ျပီးေသာ္ ဟံသာဝတီသို႔ စုန္ေျပးေလသည္။
မိုးညွင္းမင္းတရားသည္ အမတ္ၾကီးအား ေလွာ္ကားငါးစင္းႏွင့္ လက္ျပည့္ေလွာ္၍ လိုက္ေစေသာ္လည္း မေတြရေခ်။ ရွင္ေစာပုတုိ႔လူစုသည္ ေန႔တြင္း ေတာတြင္း၌ ပုန္း၍ ညဥ့္အခါတြင္သာ စုန္ဆင္းၾကသည္။ မုိးညွင္းမင္းတရားလည္း ရွင္ေစာပုသည္ အင္းဝ၌ မေပ်ာ္ပိုက္သျဖင့္ ေျပးေလသည္ကို ဆင္ျခင္မိ၍ ရွိေစေတာ့ဟု ဆုိကာ ဟံသာဝတီအေရာက္ လိုက္လံ တိုက္ခိုက္ျခင္း မျပဳေတာ့ေပ။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ဟံသာဝတီျပည္၌ ဗညားရံ ထီးနန္းစိုးစံေနသည္။ ဗညားရံသည္ ႏွမေတာ္ ျပန္ေရာက္လာလွ်င္ ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာရွိ၍ နန္းတြင္း၌ အိမ္ေဆာက္ေနေစသည္။ ရွင္ေစာပုသည္ ဟံသာဝတီျပည္သို႔ ျပန္ေရာကျ္ပီးေနာက္တြင္ ပိဋကဓရႏွင့္ ဓမၼဉာဏတို႔အား ရဟန္းသိကၡာ အသစ္ျပန္တင္ေပးျခင္း၊ ရဟန္းႏွစ္ပါး သီတင္းသံုးရန္ ေက်ာင္းတေဆာင္ ေဆာက္ေပးျခင္း၊ ရဟန္းသံဃာေတာ္ အမ်ားအျပား ဆြမ္းကပ္လွဴျခင္း စေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ အမ်ားအျပားကို ျပဳလုပ္ေလသည္။
သကၠရာဇ္ ၈ဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ ဗညားရံ လြန္ေလရာ ရွင္ေစာပု၏ သားေတာ္ ဗညားဗရူး နန္းတက္သည္။ ဗညားဗရူး လုပ္ၾကံခံရေသာေၾကာင့္ လြန္ျပန္ေသာ္ ရွင္ေစာပု၏ ေမာင္ေတာ္ ျဖစ္ေသာ ဗညားက်န္းသည္ ထီးနန္းရုိက္ရာကို ဆက္ခံသည္။ ဗညားက်န္းလည္း နန္းသက္ မၾကာရွည္ေခ်။ ဗညားက်န္း လြန္လွ်င္ ဗညားရံ၏ သားေတာ္ လိတ္မြတ္ေထာ္ (မေမာဟ္ထာဝ္ ရွင္ေစာပု၏ တူေတာ္) နန္းတက္၍ ေျခာက္လမွ်သာ နန္းစံရေလသည္။
မင္းေမာ္ေဓာ ဟုလည္း ေခၚတြင္ေသာ လိတ္မြတ္ေထာ္၏ ထီးနန္းရိုက္ရာကို အရီးေတာ္ ရွင္ေစာပုက ၈၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆက္ခံ၍ ဟံသာဝတီျပည္ၾကီးအား အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္သည္။ နန္းတက္သည့္အခါတြင္ သက္ေတာ္ ၆ဝ နီးပါးခန္႔ျပီး ျဖစ္ရာ ရွင္ေစာပုသည္ ဗညားေထာ (ဗညားထာဝ္) သုိ႔မဟုတ္ မင္းအို ဟူေသာ အမည္ကုိ ခံယူေလသည္။ ဘုရင္မႀကီးအား ျပည္သူျပည္သားတို႔က ၾကည္ျဖဴႏွစ္လိုၾကသည္တေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ အထက္တြင္ အင္းဝတို႔အခ်င္းခ်င္း တိုက္ခုိက္ေနၾက၍တေၾကာင္း ဘုရင္မၾကီးလက္ထက္တြင္ ဟံသာဝတီသည္ စစ္မက္ေဘးမွ ကင္းလြတ္ေန၍ ေအးခ်မ္းသာယာေနေလသည္။
(ျမန္မာ့စြယ္စံု က်မ္းအတြဲ(၁) ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ ပထမႏွိပ္ျခင္းမွ အနည္းငယ္ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျပီး အမ်ားသိသာရန္ ေဖာ္ျပပါသည္။)
(မူရင္း- ကလ်ာမဂၢဇင္း)
ေဒါက္တာ ႏုိင္ပန္းလွ
Tags:
မွ်ေ၀ရန္
No comments:
Post a Comment