ထိုင္းႏိုင္ငံ... အီေကြတာ အနိဌာရုံမ်ားႏွင့္ ေသြးမတိတ္သည့္ေရာဂါ (အပိုင္း - ၁)

“ဗုဒၶသည္ မည္သည့္အသြင္ႏွင့္ရွိသည့္ ေက်းကၽြန္စံနစ္ကိုမဆို ရႈတ္ခ်ေတာ္မူသည္။ ဆန္႔က်င္ေတာ္မူသည္။ လူအေရာင္းအ၀ယ္ အလုပ္သည္ သမၼာအာဇီ၀ အလုပ္မဟုတ္ဟု ေဟာၾကားၿပီး၊ ေက်းကၽြန္စံနစ္ကို တိုက္ဖ်က္ေတာ္ မူေလသည္”

(ပါရဂူ၏ ဗုဒၶႏွင့္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးမွ)

(က)

အေမရိကန္စာေရးဆရာ Alex Haley က ‘Roots’ အား ၁၉၇၃ ခုႏွစ္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀လိုက္၏။ ခဏငယ္ အတြင္းမွာပင္ ဘာသာေပါင္း သံုးဆယ္က ဘာသာျပန္၍ ထပ္မံထုတ္ေ၀ၾက၏။ ကမာၻ႔ စာအုပ္ ေစ်းကြက္တြင္လည္း အေရာင္းရဆံုး စာအုပ္အျဖစ္ႏွင့္ စံခ်ိန္တက္ခဲ့သည္။ ‘Roots’ က... စာေရးသူ Alex Haley၏ ေဆြမ်ဳိးႏြယ္စုတို႔၏ဘ၀…..။ ထုိမွ်ႏွင့္ မျပည့္စံု….။ အာဖရိကန္ လူမ်ဳိးတုိ႔၏ဘ၀…..။ ထုိမွ်ႏွင့္ မျပည့္စံု…..။ အေမရိကားတြင္ ကၽြန္မ်ားအျဖစ္ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းခံခဲ့ရသည့္ အာဖရိကန္လူမ်ဳိးတို႔၏ဘ၀…. ဟုဆိုရမည္။

Alex Haley ၏အထက္ ခုႏွစ္ဆက္ေျမာက္ လူသားက…. လူကုန္ကူးသူတို႔၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ အာဖရိကမွ အေမရိကသို႔ ေရာက္ခဲ့ရၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ‘ကၽြန္’ အျဖစ္ ေရာင္းခ်ျခင္းခံခဲ့ရ၏။ ဆယ္ေျခာက္ရာစု၊ ဆယ့္ခုႏွစ္ရာစု ကာလမ်ား….။ ထုိစဥ္က …..အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ပင္ လြတ္လပ္ေရးမရေသး…..။ အီဘရာဟင္ လင္ကြန္းပင္ အိမ္ျဖဴေတာ္သို႔ ေရာက္ရန္အတြက္ လူအျဖစ္ပင္ မစုေတေသး…..။

လူကုန္သည္ လူျဖဴတုိ႔က အာဖရိကန္မ်ားအား အာဖရိကတိုက္မွ သေဘၤာႏွင့္ တင္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေရာင္း၏။ အေမရိကန္ ျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကမ္းရိုးတန္းေဒသႀကီးက ကၽြန္ေစ်းကြက္ႀကီး ျဖစ္၍ေနသည္။

‘Roots’ တြင္ အာဖရိကတိုက္ရွိ လူမဲမ်ားအား လူကုန္သည္ အဆင့္ဆင့္တုိ႔မွ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ လက္လြဲ ေရာင္းခ်ပံု…..။ အာဖရိကတုိက္မွ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသို႔ သေဘၤာျဖင့္ တင္ေဆာင္လာစဥ္ ကၽြန္တို႔၏ သေဘၤာေပၚမွ ငရဲခန္းမ်ား….။ ၿပီးလွ်င္ ….. အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၌ ကၽြန္ပိုင္ရွင္တို႔၏ လက္အတြင္းမွ ကၽြန္တို႔၏ဘ၀….။ စက္ဆုတ္ဖြယ္၊ ရြံ႕ရွာဖြယ္၊ နားၾကည္းဖြယ္၊ ေၾကကြဲ ၀မ္းနည္းဖြယ္၊ အံ့ၾသ တုန္လႈပ္ဖြယ္မ်ားႏွင့္ လူ႔သမုိင္း၏ အညိဳအမဲကြက္မ်ား…..။ တရားမဲ့ေသာ….။ ဓမၼမရွိေသာ…. လူ႔၀န္းက်င္… လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေဟာင္း။

စာေရးဆရာ Alex Haley သည္ သူ၏ မ်ဳိးရိုးဇာတိေျမသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး…. အာဖရိကန္ေပါင္း မ်ားစြာႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း၏။ စာၾကည့္တုိက္ေပါင္းမ်ာစြာမွ သမိုင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ရယူၿပီး ဆယ္ႏွစ္ခန္႔ အခ်ိန္ယူ၍ ‘Roots’ အားေရးခဲ့သည္။ ၁၆-ရာစု၊ ၁၇-ရာစုေခတ္… အေမရိကန္ လူကုန္ကူးျခင္းႏွင့္ ကၽြန္စံနစ္အား ‘Roots’တြင္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ေတြ႔ရ၏။ ‘Roots’က ၁၆-ရာစု၊ ၁၇-ရာစု အေမရိကန္ လူကုန္ကူးျခင္းႏွင့္ ကၽြန္စနစ္၏ ျပရုပ္…..။

သမုိင္းသည္ အေရွ႕သို႔သာ ခ်ီ၏။ ရိုင္းစိုင္းေသာ၊ မယဥ္ေက်းေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွသည္ ယဥ္ေက်းေသာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ…. လူ႔သမုိင္းသစ္ဆီသို႔…. ကူးေျပာင္း၏။ ဤသို႔….. သမုိင္းဆရာမ်ား၊ လူမႈေဗဒ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ဆို၏။ သို႔ေသာ္….. ခၽြင္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ျဖစ္မည္။ ရင္ေဘာင္တန္း၍ တေျပးညီေရွ႕သို႔ လွမ္းၾကျခင္း ကမဟုတ္…..။ ဟိုတစ္ကြက္….. ဒီတစ္ကြက္... ေကာက္သင္း ေကာက္စရာမ်ားႏွင့္။

(ခ)

၁၉၇၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ထုိင္း-ျမန္မာ ကုန္သြယ္စီးပြား ဆက္ႏြယ္မႈက တရားမ၀င္ ေမွာင္ခုိ စီးပြား နယ္ပယ္တြင္သာ မ်ားသည္။ သစ္လုပ္ငန္း၊ ေက်ာက္ျမက္ရတနာ ေရာင္း၀ယ္ေရး၊ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းႏွင့္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း အနည္းအက်ဥ္း မွ်သာရွိ၏။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအားလုံးသည္လည္း တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု လက္နက္ကိုင္ နယ္ေျမမ်ားရွိ နယ္စပ္အ၀င္ လမ္းမ်ားမွသာ လုပ္ကုိင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္ အေျခခ်လုပ္ကိုင္သည္ဟူ၍က မရွိသေလာက္ပင္….။

ေငြေၾကး ဖလွယ္မႈတြင္လည္း….. ျမန္မာက်ပ္ေငြက အထက္စီးတြင္ရွိ၍ ေနသျဖင့္…. ထုိင္းႏိုင္ငံက… ျမန္မာမ်ားအတြက္ လုပ္အား အရင္းအျမစ္ အေျခခ်စရာ ေစ်းကြက္ဟူ၍ မက္စရာမရွိ….။

၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား၏ အေႏွာင္းပိုင္း ကာလမ်ားတြင္မူ…… နည္းပညာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈမ်ားက လွ်ပ္ျပက္သကဲ့သို႔ ျမန္ဆန္၏။ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားက…. အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာအား အေျခခံသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုသာ သူတို႔၏ ႏုိင္ငံအတြင္း၌ လုပ္ကိုင္ရန္ ဦးလွည့္လိုက္ၾက၏။ ဤတြင္….. အႀကီးစား အေျခခံ နည္းပညာသံုး လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားအား၊ ၄င္းတို႔၏ ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ေရႊ႕ေျပာင္းရန္ စီမံၾကရေတာ့၏။ ေရႊ႕ေျပာင္းရန္ ေစ်းကြက္က….. ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးရန္ အားယူေနသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားဆီသို႔ ဦးတည္လိုက္ၾက၏။

ဤအေျပာင္းအလဲက…. ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအား ထုိင္း၊ မေလးရွား၊ စကၤာပူႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အလံုးအရင္းႏွင့္ ထြက္ခြာ၍ လုပ္အားေရာင္းရန္ အေျခခံ အေၾကာင္းတရားဟု ဆိုရမည္။ ၿပီးလွ်င္….. ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လြဲမွားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စံနစ္ေၾကာင့္….. အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမရွိျခင္း၊ လုပ္ခ၊ ၀င္ေငြနည္းပါးျခင္း၊ ေငြဖလွယ္မႈတြင္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက ေအာက္စီး၌ ထုိးက်ေနျခင္းႏွင့္ အုပ္စုိးသူတုိ႔၏ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားက ထြက္ခြာေစရန္ တြန္းပို႔ေနသည့္ လံုေလာက္ေသာ တြန္းအားတစ္ရပ္ဟု ဆိုရမည္ပင္….။ ဤသို႔ႏွင့္…..။

(ဂ)ရေနာင္း၊ ထံုပါဖံု၊ စံခရဘူရီ၊ မဲေဆာက္၊ မဲစာရင္း၊ မဲေဟာင္ေဆာင္၊ မဲဆိုင္ စသည့္ ၿမိဳ႕မ်ားက…. ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ျမန္မာမ်ား ၀င္ေရာက္ၾကရာလမ္းမ်ား…..။ လမ္းမ်ားက ျဖဴး၏။ သို႔ေသာ္….. မဖံု….၊ မေခ်ာေမြ႔….၊ အဟန္႔အတား၊ အတားအဆီးမ်ားႏွင့္….။ သူ႔နည္း သူ႔ဟန္ႏွင့္ ေက်ာ္ျဖတ္ၾကရ၏။

တခ်ဳိ႕ျမန္မာမ်ားက….. ထိုင္းနယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ပင္ လုပ္ကိုင္ၾက၏။ တခ်ဳိ႕က….. ထုိင္းႏိုင္ငံ အတြင္းပိုင္း အထိ၀င္၍ လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကမူ…. မေလးရွား၊ လာအို၊ ကေမၻာဒီးယား နယ္စပ္မ်ားအထိ ခရီးဆန္႔၍ လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ ေနေရာေဒသကြဲ၍ လုပ္အားခ လစာႏႈန္းထားမ်ားကလည္း ကြာသည္။

ျမန္မာမ်ား လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားက…. စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း၊ စက္ရုံအလုပ္ရုံမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ျခင္း၊ အိမ္ေဖာ္ႏွင့္ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းမ်ား….။

ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္၍ အလုပ္လုပ္ကိုင္ၾကျခင္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစုိးရမ်ားအၾကား တရား၀င္ အလုပ္သမားေခၚယူ၍ လုပ္ကိုင္ေနျခင္း မဟုတ္သည့္အတြက္ တရားမ၀င္မႈႏွင့္စ၏။ တရားမ၀င္ေသာ နယ္ပယ္ျဖစ္၍ ထံုးစံအတုိင္း….. တရားမ၀င္ေသာ လုပ္ဟန္၊ ကိုင္ဟန္မ်ားကားရွိ၏။ ဤတြင္….. ပြဲစား၊ လမ္းျပ၊ လူကယ္ရီ…. စသည့္ လူတန္းစာႏွင့္ လုပ္ငန္းဟူ၍က ရွိလာခဲ့ရ၏။

“က်မတုိ႔ကို ကြန္ဟိန္းၿမိဳ႕မွာ လာႀကိဳဖို႔ ေတာင္ႀကီးက ထရပ္ကားတစ္စီး ငွားလုိက္တယ္။ ကြန္ဟိန္းက အသိတစ္ေယာက္က စီစဥ္ေပးတာ။ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးက ထုိင္းႏုိင္ငံထဲကို လူခိုးသြင္းေနက်ေလ။ က်မတုိ႔ရြာမွာ အေျခအေန မေကာင္းတာနဲ႔ သူ႔ကိုဆက္သြယ္ၿပီး အကူအညီ ေတာင္းလိုက္ရတယ္။ တာခ်ီလိတ္ေရာက္ဖို႔ သံုးရက္ၾကာတယ္။ တေယာက္ (၃၀၀၀) က်ပ္ ေပးရတယ္”

“က်မတို႔ေတြ ထုိင္းႏိုင္ငံကို လာမွန္းသိရင္ သူတုိ႔ ဘယ္ေပးသြားပါ့မလဲ။ က်မတို႔က လင္းေခးက အမ်ဳိးေတြဆီ သြားလည္မယ္ဆိုၿပီး ထြက္လာတာေလ။ က်မတို႔ လင္းေခးေရာက္ေတာ့ အန္ကယ္ခမ္းက မိုင္းတံုကို ကားနဲ႔ လိုက္ပို႔ေပးတယ္။ ႏွစ္ရက္ခရီးေလ။ မိုင္းတံုကေန နယ္စပ္ကို ေတာလမ္းအတုိင္း ႏွစ္ရက္ခရီး ေျခလ်င္ ေလွ်ာက္ၾကရတယ္။ က်မတို႔ေတြ အန္ကယ္ခမ္းကို လမ္းျပခ တစ္ေယာက္ (၃၅၀၀) က်ပ္ ေပးၾကရေတာ့ ပိုက္ဆံ မက်န္ေတာ့ဘူး”

ဤသည္ကား….. ထုိင္းႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းမွ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ျမန္မာမ်ား၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားဟု ဆုိရမည္။ ၿပီးလွ်င္….. ျမ၀တီ- မဲေဆာက္လမ္း၊ ေကာ့ေသာင္-ရေနာင္းလမ္းမမ်ားမွ ၀င္ေရာက္ ခဲ့ၾကသည့္ သူတုိ႔က…..

“က်ေနာ္တုိ႔ နယ္စပ္ေဒသကို အရင္က တခါမွ မေရာက္ဖူးဘူးေလ။ သူ႔ကိုလည္း ေပးသင့္ ကမ္းသင့္တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ သူ႔ကို ပိုက္ဆံေပးၿပီးေတာ့ သူက က်ေနာ္တုိ႔ကို ရြာကေန က်ဳံဒိုးကို ေခၚသြားတယ္။ အဲဒီကမွတဆင့္ ေကာ့ကရိတ္ကို ကားနဲ႔ ဆက္ထြက္လာၾကတာ။ ေကာ့ကရိတ္မွာ တညအိပ္ေတာ့ တစ္ေယာက္တစ္ရာ ထပ္ေပးရတယ္။ ေနာက္ေန႔မွ ျမ၀တီကိုဆင္းလာတာ။ ေသာင္ရင္းျမစ္ကို ျဖတ္ခါနီးေတာ့ ပိုက္ဆံေကာက္ေနတဲ့ ဗမာစစ္သား တစ္ေယာက္ကို (၁၅၀) စီ ေပးခဲ့ၾကရေသးတယ္”

“အေဒၚက သူမ်ားေတြကိုပါ ေခၚလာတယ္ေလ။ သူတို႔ကေတာ့ အေဒၚက ပြဲစားဆိုေတာ့ သူနဲ႔လာရင္ စိတ္ခ်ရတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါလည္း က်မကေတာ့ အကုန္လံုးကို ေၾကာက္ေနရတာခ်ည္းပဲ။ ကားက ေတာင္တက္ေတာင္ဆင္းေတြမွာ အရမ္းေမာင္းရင္လည္း ဘုရားတရတာ အေမာ။ ျမ၀တီက ရဲေတြက အရမ္းရစ္ေနလို႔ ပိုက္ဆံေပးခဲ့ရေသးတယ္။ နယ္စပ္က ထုိင္းရဲေတြကေတာ့ က်မတို႔ဆီက တစ္ေယာက္ ဘတ္(၁၀၀) ယူတယ္”

“က်မတို႔ ေမာ္လၿမိဳင္ကေန ေကာ့ေသာင္းကို ေလွနဲ႔သြားၾကတယ္။ ေကာ့ေသာင္းမွာ ရွစ္ရက္ေလာက္ ၾကာသြားတယ္။ တစ္ညေတာ့ ရွစ္နာရီေလာက္မွာ ပြဲစားက က်မတို႔ကို စက္ေလွ ေစာင့္ေနတယ္တဲ့။ က်မတို႔တေတြ ေလွထဲကို ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ ၀င္ၾကရတယ္။ ရေနာင္းနားေရာက္ေတာ့ ေလွက ေရထဲမွာ ရပ္သြားၿပီး က်မတို႔ ကမ္းစပ္ကို ကိုယ္ဘာသာကိုယ္ သြားရတယ္။ ေလွက ကမ္းအထိ မကပ္ဘူးေလ သိလား။ ေရက က်မလည္ပင္း ေလာက္ထိ ေရာက္တယ္။ ပစၥည္းေတြကို ေခါင္းေပၚတင္ၿပီး ေရထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမ္းစပ္လည္းေရာက္ေရာ က်မတို႔တစ္ဖြဲ႔လံုး ပြဲစားလည္းပါတယ္။ အဖမ္းခံရေတာ့တယ္”
(ဃ)

ပြဲစားမ်ားကလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၾက၏။ အခ်ဳိ႕က…. လူကိုသာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးၾကသည္။ အလုပ္ကိုမူ မရွာေပးၾက။ အခ်ဳိ႕က….. လူကိုလည္း ပို႔ေဆာင္ေပးသည့္အျပင္ အလုပ္ကိုပါ ရွာေပးၾကသည္။ အခ်ဳိ႕က…. ျမန္မာျပည္ရွိ ေနရပ္ေဒသမွ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ တစ္ေနရာအထိသာ….. ကယ္ရီလုပ္ေပးၾကသည္။ အခ်ဳိ႕က…. ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္း လုပ္ငန္းခြင္အထိ ကယ္ရီလုပ္ေပးၾက၏။ ေစ်းႏႈန္းမ်ားက ေရႊႏွင့္ တန္ဖိုးျဖတ္ၾကသည္။ ေရႊတစ္က်ပ္သား….. ႏွစ္က်ပ္သား စသည့္ျဖင့္ ေစ်းသတ္မွတ္၏။ ေရႊခ်ိန္ႏွင့္စက္၍…။ လက္ငင္း ေငြမေခ်ႏုိင္လွ်င္လည္း ျပႆနာမရွိ….။ တန္ေၾကးအား လုပ္ခႏွင့္ ဆပ္၍ ရသည္။ လုပ္ခႏွင့္ တန္ေၾကးအား ဆပ္လွ်င္မူ….. အတိုးႏႈန္းကိုပါ ထည့္၍ ဆပ္ရသည္။ အတိုးႏႈန္းကလည္း ငါးဆယ္ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးခန္႔ရွိသည္။ မလြယ္….။ မလြယ္ေသာ လမ္းကိုပင္ ဇာတိေျမ၌ ခက္ခဲၾကပ္တည္း လြန္းသည့္အတြက္ ေလွ်ာက္လွမ္း၍ ေနၾကရသည္။

“ပြဲစားက က်ေနာ္တုိ႔ ရြာေတြထိ လာတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်ေနာ္လည္း ေရႊႏွစ္က်ပ္သား ေပးရတဲ့ပြဲစားနဲ႔ လိုက္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ သူက ေမာ္လၿမိဳင္မွာ လူစုၿပီး က်ေနာ္တို႔ အားလံုးကို ေလွနဲ႔ ေကာ့ေသာင္းကို ေခၚလာတယ္။ အဲဒီေလွခက တစ္ေယာက္ (၈၅၀၀) က်တယ္။ ကုိယ့္ဘာသာ ေပးရတာ။ ရေနာင္းကိုေရာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ရဲတစ္ေယာက္နဲ႔ ထားခဲ့ၿပီး သူကေတာ့ ဒိုးသြားတယ္။ ဒီကိုေရာက္ေတာ့ ရဲပြဲစားရဲ့ လူေတြက အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ က်ေနာ္တို႔ဆီ တပတ္ကို ဘတ္ (၅၀၀) လာေကာက္တယ္။ အိမ္ကို ပိုက္ဆံျပန္မပို႔ခင္မွာ အေၾကြးကို အရင္ေၾကေအာင္ ဆပ္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာတူ ထားခဲ့ၾကတာကိုး”

“အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္အသက္က (၁၅)ႏွစ္ပဲရွိေသးတယ္။ ပြဲစားအမ်ဳိးသမီးက ပြဲစားလုပ္မစားခင္က ဒီမွာ အိမ္ေဖာ္ လုပ္ဖူးတယ္တဲ့။ လမ္းမွာလည္း တရားမ၀င္ စစ္ေဆးေရးစခန္းေတြကို ပိုက္ဆံေပးရတာ မနည္းဘူး။ ေက်ာင္းသားကဒ္ေတြကို ေတြ႔သြားရင္ ပိုဆုိးတယ္။ သူတို႔က က်မတို႔ကို ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ထဲ ၀င္ဖို႔ သြားၾကတယ္ ထင္မွာစိုးလို႔ လာဘ္ပိုထုိးရတယ္။ မဲေဆာက္ေရာက္ေတာ့ ပြဲစားက အ၀တ္အစားေတြ ဘာေတြ ၀ယ္ေပးတယ္။ မဲေဆာက္မွာ ငါးရက္ေလာက္ၾကာၿပီး ေတာလမ္းအတုိင္း ရဲကားတစ္စီး ေစာင့္ေနတဲ့ ေနရာအထိ လမ္းေလွ်ာက္ရတယ္။ ၿပီးမွ အဲဒီကားနဲ႔ ဘန္ေကာက္ တက္လာတာ။ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးက က်မကို အိမ္ေဖာ္အလုပ္ ရွာေပးတယ္။ တစ္လတစ္ေထာင္နဲ႔ အခန္းေပးတယ္။ ထမင္းေကၽြးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မတစ္ႏွစ္လံုး လုပ္အားခ အားလံုး အဲဒီအမ်ဳိးသမီးက လမ္းစရိတ္၊ လာဘ္ထုိးစရိတ္၊ စားစရိတ္၊ အ၀တ္အစားဖိုးဆုိၿပီး ျပန္ေတာင္းလို႔ ကုန္တာပါပဲ။ တကယ္က်မွာက (၁၀၀၀၀)ေလာက္ပါပဲ။ အေၾကြးနဲ႔ဆိုေတာ့ (၁၈၀၀၀) ေလာက္က်သြားတယ္။ ပြဲစားမက လတိုင္း အလုပ္ရွင္နဲ႔ လာေတြ႔ၿပီး လစာသိမ္းတာ”

“မႏၱေလးကေန ေမာ္လၿမိဳင္ကို ေခၚလာေပးတဲ့သူက က်ပ္ေငြ ငါးေထာင္ပဲ ေတာင္းတယ္။ ေမာ္လၿမိဳင္က ပြဲစားကေတာ့ ေကာ့ေသာင္းအေရာက္ ေရႊတစ္က်ပ္သား ေပးရမယ္တဲ့။ ဒါေပမယ့္ ေလွက ေကာ့ေသာင္းမွာမရပ္ပဲ ေရလည္မွာ ေက်ာက္ခ်ေနတယ္။ ေနာက္ထပ္ ေလွငယ္တစင္း ေရာက္လာၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ရေနာင္းကုိ ပို႔ေပးတာ။ ပြဲစားကေတာ့ ရေနာင္းမွာ ပိုက္ဆံပိုရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ကို ငါးဖမ္းေလွတစ္စင္းေပၚ တင္ေပးလိုက္တယ္။ ပင္လယ္မွာ တစ္လေက်ာ္ေလာက္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေလွလည္းနားေရာ ပြဲစားက ျပန္ေရာက္လာၿပီး လုပ္ခေတြကို လာသိမ္းၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ျပန္လာေခၚတယ္။ တစ္ေယာက္စီက ဘတ္ေငြ (၈၀၀၀) ေလာက္ သူရသြားတယ္။ သူက ေနာက္ထပ္ေလွတစ္စင္းဆီ ထပ္ပို႔ေပးၿပီး ဒီတခါ အေၾကြးေက်ရင္ ဘယ္ေနရာသြားသြား သြားႏုိင္ၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ သူ က်ေနာ္တို႔ကို တစ္ေယာက္ (၂၁၀၀၀ ) ႏႈန္းနဲ႔ ေရာင္းပစ္ခဲ့တာ။ အဲဒါ ေရႊတစ္က်ပ္သား မကဘူး။”

“ကယ္ရီက ကယ္ရီခ ဘတ္ (၁၁၀၀၀) ေပးပါတဲ့။ ဘန္ေကာက္မွာ တစ္လကို ဘတ္ (၈၀၀၀)ေလာက္၀င္မယ္တဲ့။ က်မကလည္း သူမက္လံုးေပးတာကို က်မိေလာက္ေအာင္ တံုးတာပါ။

အဲဒီလူက အကိုႏွစ္ေယာက္ထဲက အငယ္ေကာင္၊ သူ႔မွာ အသိေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ သူတုိ႔က ရေနာင္း၊ တနသၤာရီတုိင္းနဲ႔ မြန္ျပည္နယ္အထိ လူလိုက္ေခၚတယ္။ အကိုက ဒီမွာေနတယ္။ အဲဒီလူက မေခးဘူး။ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲက ခရီးကို သူက ဒိုင္ခံစီစဥ္ေပးတာ။ တခ်ဳိ႕ ပြဲစားေတြေတာင္ သူတို႔လူေတြကို အဲဒီလူႀကီးဆီ ျပန္သြင္းရတယ္။ ေတာ္ေတာ္လည္း ခ်မ္းသာတယ္။ ေရႊေတြ သီးေနတာပဲ။ တကိုယ္လံုးမွာ။ ဆယ္လူလာ ဖုန္းကိုလည္း လက္ကကို မခ်ဘူး။ သူ႔ ထိုင္းသူေဌးကလည္း သူ႔ကို ေတာ္ေတာ္ယံုတယ္။

က်မကိုေတာ့ ဘတ္ (၁၁၀၀၀) လို႔ပဲ ေျပာတာ…. ရဲမွာ ပစ္ကပ္ကား ႏွစ္စီးရွိတယ္။ ကားတစီးရဲ့ေနာက္မွာ က်မတို႔ကို ေျခာက္ေယာက္၊ ခုႏွစ္ေယာက္စီေလာက္ တင္ေခၚတာ။ ကားေနာက္ပိုင္းမွာ လွဲေနရၿပီး အေပၚက သစ္သားျပားေတြ၊ ကင္းဘတ္စ္ေတြနဲ႔ အုပ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကဒ္ထူးျပားေတြ၊ ေစာင္ေတြနဲ႔ ထပ္အုပ္ၿပီး က်မတို႔ကို ပုန္းလိုက္ခိုင္းတာ။ အဲဒီအတုိင္း ဒီေရာက္တဲ့အထိ ဆယ့္ႏွစ္နာရီေလာက္ ပုန္းလိုက္လာရတယ္။ ဒီေရာက္ေတာ့ ပြဲစားက သူ႔အစ္ကိုရဲ့ အခန္းကို ေခၚသြားတယ္။ သူ႔အစ္ကုိက တစ္ေယာက္ကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ခ ဘတ္ (၂၁၅၀၀) က်တယ္တဲ့။ က်မတို႔လည္း လန္႔ျဖန္႔သြားၿပီး ငိုယုိကုန္ၾကတာေပါ့။ က်မတို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ရေနာင္းမွာတုန္းက ေျပာခဲ့တာ ဒီေစ်း မဟုတ္ဘူးလို႔….။ သူက ဂရုေတာင္ မစုိက္ဘူး။ က်မတို႔ကို အလုပ္ရွာေပးေနတုန္း သူ႔အိမ္မွာ ႏွစ္ရက္ေလာက္ ေနၾကရတယ္။ အလုပ္ရေတာ့ သူက လာေျပာတယ္။ အားလံုးေပါင္း ဘတ္ (၂၃၅၀၀) က်တယ္တဲ့။ က်မတို႔ ငိုလုိက္ၾကရတာ။ အေၾကြးေတြ ဘယ္ေတာ့မ်ားမွ ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏုိင္ပါ့မလဲလို႔ေလ။ အဲဒီေတာ့ သူကေျပာတယ္။ နင္တို႔ကို ငါသနားလုိ႔ တစ္ေယာက္(၂၁၀၀၀) စီပဲ ယူေတာ့မယ္တဲ့။ က်မမွာမ်ား စိတ္တိုလိုက္တာ။ သူ႔ညီမပိုင္တဲ့ အလုပ္သမားေဆာင္မွာပဲ က်မတို႔ကို ထားတယ္။ အိမ္ငွားခနဲ႔ တေန႔ ထမင္းႏွစ္ႏွပ္အတြက္ တစ္လ ဘတ္ (၁၅၀၀) အျဖတ္ခံရတယ္။ ေန႔လည္စာက ကိုယ္အစီအစဥ္နဲ႔ ကိုယ္စားရၿပီး ထိုင္းရဲအတြက္က တစ္လ (၅၀၀) ေပးရေသးတယ္။ ဒီပံုအတုိင္းသာ ဆက္သြားရင္ က်မတို႔အေၾကြးေတြ ဘယ္လိုေက်ေတာ့မွာလဲ။

အလုပ္ေလွ်ာက္ေတာ့ ေပးရတာက ေနာက္ထပ္ဘတ္ (၅၀၀) အလုပ္ရျပန္ေတာ့လည္း ၀တ္စံု၊ လက္အိတ္ေတြ ထပ္၀ယ္ရျပန္ ေသးတယ္။ က်မမွာ အလုပ္မစခင္ အေၾကြးက ဘတ္ (၂၀၀၀၀) ေက်ာ္ေနၿပီ။ သမီးအတြက္ပါနဲ႔ဆို ဘတ္ (၄၅၀၀၀) က်တယ္။ ဒီအတိုင္းဆို က်မတို႔ ဘယ္ေတာ့ အိမ္ျပန္ႏိုင္မွာလဲ။ အစကတည္းက သေဘာတူထားတဲ့အတိုင္း ဘတ္ (၁၁၀၀၀) ဆိုရင္ေတာ့ က်မက လိုလုိလားလားနဲ႔ ျပန္ေပးခ်င္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ တရားလြန္လြန္းတယ္”

မင္းဟန္

ရည္ညႊန္း - GHRE ၀က္ဆိုဒ္

ထိုင္းႏိုင္ငံ... အီေကြတာ အနိဌာရုံမ်ားႏွင့္ ေသြးမတိတ္သည့္ေရာဂါ (အပိုင္း - ၂) အား ဗုဒၶဟူးေန႔ (၁၆၊ ၁၂၊ ၀၉)တြင္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။